تحلیل نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کیفیت زندگی روستاییان مطالعه موردی: روستاهای قرن آباد و اصفهانکلاته، شهر گرگان

پژوهش حاضر با هدف شناسایی قابلیت­های مؤثر فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی (ict) بر بهبود کیفیت زندگی در جوامع روستایی، با مطالعه تطبیقی روستای دارای مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات و روستای فاقـد این مرکز انجام گرفتـه است که با توجـه به پیشرفت­های چشم­گیر و قابلیت­های این فناوری و همچنین مشکلات پیش ­روی روستاییان، ضرورت این تحقیق بدیهی به نظر می­رسد. روش تحقیق در این مطالعه، توصیفی- تحلیلی و به صورت پیمایشی انجام گرفته و برای ارائه­ی یک تحلیل ساختاری، از آزمون­های پارامتریک و ناپارامتریک و دیاگرام تحلیل مسیر بهره گرفته شده اسـت. جامعه­ی آماری مورد مطالعه در این پژوهش را ساکنین روستای قرن­آباد (دارای مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات) و روستای اصفهانکلاته (فاقد مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات) تشکیل می­دهد که با استفاده از روش نمونه­گیری کوکران، تعداد 114 نمونه برای روستای قرن آباد و 108 نمونه برای روستای اصفهانکلاته تعیین و به صورت تصادفی ساده انتخاب شده­اند. همچنین برای مقایسه­ی سطوح کیفیت زندگی در روستاهای مورد مطالعه، از مجموعه­ای از مؤلفه­ها در سه گروه از شاخص­های اقتصادی، اجتماعی و کالبدی- زیست­محیطی بهره گرفته شده است. از آزمون آماری t-test مستقل برای مقایسه­ی وضعیت اقتصادی روستاییان استفاده شده است که نتایج، تفاوت معناداری را تا سطح 99% بین وضعیت درآمدی و هزینه­ی خانوار روستاهای دارای مرکز فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی و فاقد این مرکز نشان می­دهد. از آزمون مان­ویتنی برای مقایسه­ی سطح کیفیت زندگی در ابعاد اجتماعی- فرهنگی و کالبدی ـ زیست­محیطی استفاده شده است که نتایج حاکی از اختلافی معنادار در رابطه با ابعاد مذکور در روستاهای مورد مطالعه می­باشد، به گونه­ای که برای بیش­تر گویه­ها تفاوت معنادار تا سطح 99% حاصل شده است. با توجه به دیاگرام تحلیل مسیر، مهم­ترین متغیر تأثیرگذار بر کیفیت زندگی روستاییان، وجود مرکز فناوری اطلاعات در روستای قرن­آباد می­باشد که «ضریب بتا» به دست آمده (923/0)، خود گویای این واقعیت است.